- Wzdęty brzuch to jeden z najczęstszych objawów niestrawności na świecie.
- Prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego w znacznym stopniu przyczynia się do dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego.
- Jeśli dokuczają Ci wzdęcia, ucisk w brzuchu lub ciągłe uczucie pełności, w dzisiejszym artykule przedstawimy 7 możliwych przyczyn wraz z ich prostymi rozwiązaniami.
Zarówno wzdęty brzuch, jak i problemy trawienne mogą dość łatwo uprzykrzyć nam życie. Często towarzyszy im ból, czasem nawet skurcze oraz ciągłe i irytujące uczucie pełności. Rozwiązanie często nie jest skomplikowane, ale oczywiście zależy od przyczyny. Ten artykuł skupi się na podstawowych błędach w odżywianiu, stylu życia i psychicznej równowadze, które mogą powodować problemy z układem trawiennym.
1. Nadmierne spożywanie wzdymających pokarmów
Problemy ze wzdęciami bardzo często mogą być wywoływane przez niektóre pokarmy, a konkretnie te, które zawierają większe ilości niestrawnych lub słabo przyswajalnych substancji. Należą do nich warzywa krzyżowe (kalarepa, kapusta, brokuły, brukselka itp.) lub rośliny strączkowe.
Zdecydowanie nie należy eliminować żadnej z tych kategorii z diety, jest to raczej kwestia odpowiedniego czasu spożycia (zachowaj je na następny dzień, zamiast jeść przed wieczornym teatrem) i praktyk, które zmniejszają wzdęcia. W przypadku warzyw krzyżowych jest to obróbka termiczna: duszenie, pieczenie itp. Z kolei rośliny strączkowe warto namoczyć przed gotowaniem, a następnie odlać wodę (wtedy eliminowane są substancje powodujące wzdęcia).
2. Winny może być również alkohol
Impreza urodzinowa lub biurowa - napoje alkoholowe same w sobie zawierają duże ilości kalorii i cukrów. To, wraz z działaniem samego alkoholu, może nie tylko prowadzić do kaca i braku energii następnego dnia, ale także podrażniać przewód pokarmowy, stąd pojawiające się wzdęcia.
Umiarkowane i kontrolowane spożycie alkoholu nie powinno zaszkodzić trawieniu. Jeśli jednak przesadzisz, powinieneś go ograniczyć nie tylko ze względu na wzdęcia. Zalecaną ilość wraz z innymi informacjami można znaleźć w artykule tutaj.
3. Czy nie tolerujesz laktozy?
Wrażliwość na laktozę jest jedną z najczęstszych przyczyn problemów trawiennych i wzdęć. Aby prawidłowo rozłożyć laktozę, organizm potrzebuje enzymu laktazy. Jednak około 10% dorosłych w Czechach nie ma wystarczającej ilości tego enzymu, co prowadzi do wspomnianej nietolerancji laktozy, której objawy obejmują nie tylko wzdęcia, ale także ból brzucha, zwiększone wzdęcia i odbijanie.
Przed wprowadzeniem drastycznych zmian w diecie należy skonsultować się z lekarzem. Jeśli Twoje podejrzenia dotyczące nadwrażliwości na laktozę się potwierdzą, staraj się wybierać produkty mleczne o niższej zawartości laktozy (ser twardy lub jogurt grecki) lub sięgaj po produkty bez laktozy!
4. Brak lub nadmiar błonnika
Błonnik należy do niezwykle ważnych składników zdrowego stylu życia – to niewykorzystane węglowodany, których nasz organizm nie potrafi rozłożyć. Choć duża część populacji zmaga się raczej z jego niedoborem, nadmiar błonnika również może być przyczyną wzdęć.
Dzienna dawka błonnika wynosi około 25‑30 gramów. Staraj się kontrolować jego spożycie, zmieniając jego źródła i staraj się dostarczać błonnik w ciągu dnia, a nie tylko w jednym posiłku.
5. Zaburzony mikrobiom
Bakterie zasiedlające przewód pokarmowy są zbiorczo nazywane mikrobiomem jelitowym, który jest bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na trawienie, samopoczucie fizyczne i psychiczne. Gdy jest on zaburzony, możesz cierpieć nie tylko z powodu wzdęć, ale także skurczów brzucha lub nieswoistego zapalenia jelit!
Najprostszym sposobem jest spożywanie jak najbardziej zróżnicowanej żywności, zwłaszcza roślin strączkowych, fasoli oraz owoców i warzyw. Inne pomocne produkty to sfermentowana żywność (jogurt, kiszona kapusta, kefir) lub żywność bogata w probiotyki (karczochy, banany, szparagi, owies i jabłka).
6. Większe obciążenie stresem
Liczne badania sugerują, że oprócz przyczyn biologicznych, stres może również odgrywać wiodącą rolę we wzdęciach i problemach trawiennych. Jest to jednak proces dwukierunkowy - trawienie wpływa na psychikę i odwrotnie. Łącznie nazywa się to "osią mózg‑jelita". Gdy występuje nadmierna ilość stresu, energia skupia się przede wszystkim na rozwiązaniu danego problemu, a trawienie spowalnia lub nawet zatrzymuje się.
Wypróbuj następujące zalecenia: bardziej zróżnicowana dieta z dużą ilością błonnika i ograniczenie alkoholu. Joga, medytacja lub profesjonalna terapia relaksacyjna mogą również pomóc w wywołaniu bardziej zrelaksowanego stanu. Probiotyki lub niektóre adaptogeny, takie jak ashwagandha, maca lub żeń-szeń koreański, mogą być również pomocnymi suplementami diety.
7. Choroby przewodu pokarmowego
Nadmierne wzdęcia i problemy trawienne mogą być również spowodowane poważniejszymi schorzeniami, takimi jak choroby wątroby, trzustki lub nerek, stany zapalne jelit i nietolerancje pokarmowe.
W przypadku częstych, nawracających i intensywnych problemów trawiennych zalecamy wizytę u lekarza i skonsultowanie z nim ewentualnych zmian w diecie/odżywianiu.
Co warto zapamiętać?
Układ pokarmowy lub trawienny jest bardzo ważnym wskaźnikiem naszego fizycznego, jak i psychicznego samopoczucia. Jednak jego funkcjonowanie można dość łatwo zakłócić, czy to poprzez złą dietę, czy nadmierną ilość stresu. Najważniejsze to zacząć od podstaw, czyli zróżnicowanej diety, dużej ilości błonnika, płynów, ćwiczeń. W przypadku utrzymujących się problemów zaleca się wizytę u lekarza, aby upewnić się, że nie jest to nietolerancja laktozy lub inne choroby układu pokarmowego.
